Okul yılı, final sınavları, okul ödevleri ve okul bitirme sınav stresinin bittiği günlerdeyiz. Ancak birçok ebeveyn artık çocuklarının öğrenme stresinden değil, çocuklarının okula gitmeyi reddetmesinden endişe duyuyor. Bu durum sadece öğrenciler için çok stresli olmakla kalmıyor, aynı zamanda ebeveynleri üzerinde de büyük bir baskıyı beraberinde getiriyor.
Danışmanlık Rakamları İkiye Katlandı
Rat auf Draht’ın ebeveynler ve bakıcılar için özel olarak sunduğu danışmanlık hizmeti elternseite.at‚deki danışmanlık seanslarının da gösterdiği gibi, okula gitmek istemeyen çocukların sayısı son yıllarda hızla arttı. 2022’den 2023’e yüzde 77,78’lik bir artış kaydedilirken, okul reddi konusundaki danışmanlık sayısı 2023’ten 2024’e neredeyse iki katına çıkmıştır. 2025’in ilk çeyreğinde rakamlar sürekli olarak yüksek bir seviyede kalmıştır. „Etkilenen ebeveynlerle yaptığımız görüşmelerin de gösterdiği gibi, ana hedef grup 14 ila 17 yaşındakiler olma eğilimindedir. Ancak, okul bitirme sınavlarına girmek üzere olan gençler de okuldan ‘kaçanlar’ arasında yer alıyor. Özellikle son zamanlarda ilkokul öğrencileri de bu kişiler arasında yer alıyor.“ diyor elternseite.at’de psikoterapist ve danışman olarak görev yapan Barbara Binder. Okul reddi gençlerin kendi aralarında da giderek daha büyük bir sorun haline geliyor: Rat auf Draht’ın danışmanlık ekibi başkanı Birgit Satke, „Acil durum numarası 147’ye yapılan aramalarda da önemli bir artış görüyoruz“ diyor.
Okula Gitmek İstememek Normaldir
Binder, „Bazen çocuklar okula gitmek istemez ve evde kalmayı tercih ederler. Bu isteksizliği kendimizden de biliyoruz ve bu tamamen normaldir. Ebeveynler, çocukları düzenli olarak veya uzun süreler boyunca okula gitmeyi reddediyorsa bunu dikkate almalıdır. Okul reddi aniden değil, yavaş yavaş ve kademeli olarak ortaya çıkar. Sınırlar genellikle değişkendir.“ Çocuk öğrenmeye olan ilgisini kaybediyorsa, giderek daha sık kalkmayı reddediyorsa veya sık sık okuldan alınmak istiyorsa, bunlar ilk uyarı işaretleridir. Binder, „Ayrıca çocuklarının evden düzensiz çıktığını fark edebilirler ya da sık sık geç kaldıklarını veya sık sık devamsızlık yaptıklarını söylemiş olabilirler.“
Çeşitli Nedenler
Çocukların okula gitmeyi reddetme nedenleri çok farklıdır: Sınıf arkadaşlarıyla yaşanan zorluklar, ayrılık kaygısı ya da performans gösterme konusunda çok fazla baskı, yetersizlik, öğretmenlerle yaşanan sorunlar, zorbalık, aile değişiklikleri, başarısızlık korkusu ya da psikolojik sorunlar gibi önemli bir neden olabilir. Binder, „Altta yatan korkular veya psikolojik stres de olabilir ve ebeveynler genellikle bunu fark edemeyip baskı ve zorlamayla durumu tekrar kontrol altına almaya çalışırlar. Nedenlerini bulmak ve çözümler sunmak için ebeveynlerle birlikte çalışıyoruz.“
Ebeveynler Nasıl Doğru Tepki Verebilir?
Genel olarak, elternseite.at uzmanları çocuğun durumuyla empati kurmayı, anlayış göstermeyi ve sorunu birlikte çözmek için destek sunmayı tavsiye ediyor. Suçlamalara yer yoktur, çünkü çocukların kendileri üzerindeki psikolojik baskı çoğu zaman küçümsenmemelidir. Çocuğun çevresi ve öğretmenleriyle konuşmak da mantıklıdır. Ebeveynler kendi davranışlarına da eleştirel bir gözle bakmalıdır, örneğin çocuklarına performans göstermeleri için çok fazla baskı yapıp yapmadıklarını. Çocuğun davranışlarındaki değişikliklere ek olarak, ebeveynler baş ağrısı, mide ağrısı, mide sorunları veya uyku bozuklukları gibi fiziksel semptomlara da dikkat etmelidir. Bunlar okuldan kaçma nedenleriyle ilgili olabilir. Barbara Binder, „En önemli şey, okul reddini çözmek için çocukla birlikte hareket etmek ve çalışmaktır. Bu aynı zamanda okulla da diyalog gerektirir“ diyor ve çocuğun okula gitmeye karşı şiddetle direnmeye devam etmesi veya artık hiç gitmek istememesi halinde, ek psikiyatrik veya psikoterapötik destek alınması gerektiğini belirtiyor.
Bir Konuşma Rahatlatır
elternseite.at‚deki danışmanlar, ebeveynlerin çocuk ve ebeveynlikle ilgili tüm sorularının yanı sıra özellikle okul reddiyle ilgili çok kişisel durumlarını konuşmak için hazırdır: Binder, „Ebeveynlerin çoğu bir danışmanlık seansıyla rahatlar ve güven kazanır. Kendilerini dinlediklerini, bu konuda rahatça konuşabildiklerini ve okul reddi konusunda yalnız olmadıklarını, bunun pek çok ebeveyni etkileyen bir durum olduğunu hemen fark ettiklerini söylüyorlar. Ayrıca suçlu olmadıklarını ve bu durumdan kurtulmanın yolları olduğunu da fark ederler. Bu da pek çok kişi için büyük bir rahatlama sağlıyor.“ Danışmanlık randevuları her zaman şu adresten alınabilir: elternseite.at Ayrıca Eğitim Bakanlığı ile işbirliği içinde okul sorunları konusunda kendi danışmanlık hizmetini de sunuyor (https://elternseite.at/de/beratung-schulthemen). Rat auf Draht, aynı bakanlıkla işbirliği içinde, çocuklar, ebeveynler ve öğretmenler için 0800 211 320 numaralı telefondan günün her saati ulaşılabilen okul psikolojisi yardım hattını da işletmektedir.
Rat auf Draht: Beratung für Kinder und Jugendliche jederzeit – anonym – kostenlos
Rat auf Draht steht Eltern und Kindern als Ansprechpartner zur Verfügung
Telefonberatung: Rund um die Uhr – 147
kostenlos und vertraulich
Chatberatung: Du möchtest lieber schreiben?
MO bis FR von 18 bis 20 Uhr
www.rataufdraht.at/chatberatung
Peer2Peer Beratung: Jugendliche beraten
Jugendliche, mittwochs von 18 bis 20 Uhr
www.rataufdraht.at/peerberatung
Das Angebot von Rat auf Draht finanziert
sich zu einem Großteil aus Spenden.
Spendenkonto:
IBAN: AT10 2011 1827 1734 4400
Website: www.rataufdraht.at
