Doç. Dr. Sebiha Ünal: Otizmli Bir Çocuğa Sınıfta En İyi Nasıl Destek Olunur
Otizm, bir çocuğun günlük yaşamına birçok zorluk sunabilir. Özellikle, okuldaki öğrenmeleriyle nasıl etkileşime girmelerini etkileyebilir. Bir öğretmen olarak konumunuz, bu engelleri aşmalarına ve eğitimlerinden en iyi şekilde kurtulmalarına yardımcı olmak için mükemmel bir fırsat sunar.
Bu makalede, size bunu yapmanın bazı pratik ve etkili yollarını sunacağım.
Sağladığım ipuçları, otizmli çocukları destekleme konusunda yeniyseniz yararlı başlangıç noktaları veya daha önce onlarla çalıştıysanız mevcut bilgilerinize yararlı eklemeler olur. Otizmli çocukları sınıfta destekleme ve tam potansiyellerine ulaşmalarına yardımcı olma konusunda daha özgüvenli olmanızı sağlayacaktır.
Otizm Okulda Öğrenmeyi Nasıl Etkiler?
Otizm için zayıf bir sınıf ortamı, büyük ölçüde dezavantajlı duruma getirebilir. En önemlisi, öğrenme aktivitelerine katılmak ve günlük yaşamla başa çıkmakta zorlanmalarına neden olabilir. Dahası, bu sorunların bunlar üzerinde kalıcı bir etkisi olabileceğidir.
Bu nedenle, bir öğretmen olarak, otizmin eğitimsel etkilerinin ve etkili otizm öğretim yöntemlerinin nasıl benimsendiğinin farkında olmak sizin için çok önemlidir. Uygun otizm öğrenme stillerini entegre ederek ve sınıftaki herhangi bir rahatsızlığı hafifleterek, otistik çocukların daha rahat öğrenmede yer almalarını ve geleceklerine daha iyi hazırlanmalarını sağlayacaksınız.
Sınıfta Otizm: İpuçları ve Stratejiler
Sınıfta otizmli bir çocuğa sahip olmak zor olabilir, aynı zamanda doğru desteği nasıl sağlayacağınızı biliyorsanız inanılmaz derecede tatmin edici olabilir.
Sınıfta otizmli çocukları desteklemek için en iyi 7 ipucu:
- Onlarla bir rutin oluşturun.
Dünya genellikle otizmli çocuklar için kafa karıştırıcı ve kaygı uyandırıcı bir yerdir. Bu yüzden öngörülebilir ve istikrarlı bir rutinde büyük rahatlık bulurlar. Neyse ki, okulun yapılandırılmış doğası bunun için mükemmeldir, ancak günlük rutinlerini onlara açık hale getirmenin bir yolunu bulmanız gerekir.
Görsel bir zaman çizelgesi oluşturmak, bunu yapmak için etkili ve yaygın olarak kullanılan bir yöntemdir. Bu, çocuk günündeki etkinlikleri ve geçişleri tanımlamak için görüntüleri ve basit kelimeleri kronolojik sırayla bir zaman çizelgesine yerleştirmeyi içerir. Bu görsel yardıma sahip olmak çocuğa güvenlik hissi verirken, onları destekleyenler için de bir hatırlatma görevi görüyor.
- Öğrenme ortamını göz önünde bulundurun.
Otizmli birçok çocuk duyusal duyarlılık olarak bilinen şeyi yaşar. Bu, duyusal stimülasyona karşı yoğun olumlu veya olumsuz reaksiyonlara sahip olmalarına neden olabilir. Bu nedenle, atabileceğiniz yararlı ve basit bir adım, sınıf ortamını onlar için daha az etkileyici hale getirmektir.
Her otizmli çocuk farklı olduğu için, bireysel hassasiyetlerinin ne olduğunu öğrenmeniz gerekecektir. Belirli sesleri duymaya veya belirli kumaşlara dokunmaya nasıl tepki verdiklerini gözlemleyin ardından, çevrede kaygıya neden olan uyaranları çıkarmak veya azaltmak için ne yapabilirseniz yapın.
- Değişiklikleri ve geçişleri yönetin.
Otistik bir çocuğun rutini konforları için çok önemli olduğundan, değişiklikler ve geçişler onlar için inanılmaz derecede ezici olabilir. Değişiklikler genellikle okulda kaçınılmaz ve hatta gereklidir, ancak iyi haber, otistik çocuğu önceden hazırlayarak neden oldukları kaygıyı hafifletebilmenizdir.
Örneğin, bir hafta içinde sınıf değiştirmeyi planlıyorsanız, çocuğu birkaç gün önceden görüntülemeye alın. Değişim gününe kadar bakmaları için resimlerini gösterin ve verin. Beklenmedik bir göreve bu şekilde biraz öngörülebilirlik eklemek, çocuk için daha az korkutucu hissetmesine yardımcı olabilir ve zihinsel olarak uyum sağlamaları için zaman verebilir.
- Net bir şekilde iletişim kurun.
Kişiden kişiye değişmekle birlikte, otizm bir çocuğun iletişim kurma ve anlam yorumlama yeteneğini etkileyebilir. Bu yüzden kullandığınız tüm kelimeleri ve cümlelerinizi nasıl yapılandıracağınızı dikkatlice düşünmeniz gerekir. Metaforlar ve retorik sorularla onları karmaşıklaştırmaktan kaçının. Onları basit ve doğrudan tutun.
Örneğin, otistik bir çocuktan toparlamasını istemeniz gerekiyorsa, şunu söylemek yerine: „Kalemlerini toplamaya başlayıp çekmeceni toplayabilir misin lütfen?“ Otizmli bir çocuk için çok daha net bir talimat: „Mert, kalemleri kaldır.“ Basit hareketlere yanıt verirlerse kalemleri saklamak için ihtiyaç duydukları yere de işaret edebilirsiniz.
- İlgi alanlarını entegre edin.
Otizmli çocukları benzersiz kılan birçok şeyden biri, yüksek odaklı ilgi alanlarını nasıl oluşturabilecekleridir. İster hız trenleri, elektronik, tek boynuzlu atlar, ister tarihteki belirli bir dönem olsun, bu ilgi alanlarının tümü öğrenmeye açılan kapı olarak kullanılabilir. Tek gereken ders ve ödev planlamanızda biraz yaratıcılık ve bağlılıktır.
Örneğin, ilgi alanlarının tek boynuzlu atlar olduğunu biliyorsanız, matematik sorunlarına ve yazım alıştırmalarına onlarla ilgili kelimeleri ve resimleri entegre edin. Bunu yapmak, otizmli bir çocuğun bu öğrenme faaliyetlerinde ne kadar meşgul olduğu için büyük bir fark yaratabilir.
- Ebeveynleri/bakıcıları ile çalışın.
Ebeveynler ve bakıcılar otizmli çocukları üzerinde gerçek uzmanlardır. Çocuğu okula girip çıkarken tam olarak desteklemek için, bu nedenle onları koordine etmeli ve onlarla bilgi paylaşmalısınız. Her ikiniz de çocuk için evde veya okulda çalışmış müdahaleler önerebilir ve bunları rutinlerine entegre edebilirsiniz.
Sadece bir ilişki kurmak otizmli çocuğa fayda sağlamakla kalmayacak, aynı zamanda ebeveynlerin ve bakıcıların çocuklarının eğitimi hakkında rahat hissetmelerine yardımcı olacaktır. Onlarla çalışmaya olan bağlılığınız, okulun çocuklarını destekleme yeteneğine olan güvenlerini artıracaktır.
- Dayanıklılığınızı oluşturun.
Her şeyi doğru yaptığınızı düşündüğünüzde bile, otizmli bir çocuğa öğretmek hala test edici olabilir. Çocuk ve ebeveynleri yine de elinden gelenin en iyisini yapmanız için size güveniyor, bu yüzden o zor günlerden nasıl geri döneceğinizi öğrenmek önemlidir.
Genellikle bu deneyim ve olumlu bir zihniyetle birlikte gelir, bu nedenle zihninizi güçlendirmek için zaman yaratmak size kalmış. İşte her gün kendinize tekrarlamanız gereken bazı basit şeyler, özellikle de işler zorlandığında.
Otizmli çocuklarla bir ilişki kurmak bir gecede olan bir şey değildir. Zaman, özveri ve sabır gerektirir. Yaptığınız her hata, neyin işe yaradığını bulmak için değerli bir geri bildirimdir. Her zaman bir şeyleri hemen atlatamazsınız ve sonuçta otizmli çocuklar hala en iyi zamanlarda bile ele avuca sığmayacak çocuklardır. Hepsinden önemlisi, otizmli çocuklar bazı davranışları bilerek sergilemiyorlar. Dünya görüşleri ve sahip oldukları destekle ellerinden gelenin en iyisini yapabilirler.
Bu nedenle, otizmli bir çocuğun dersi bozduğu ve saçlarınızı çekmek istediğiniz o günlerde, muhtemelen bir nedenden dolayı hareket ettiklerini unutmayın. Bu genellikle karşılanmayan bir ihtiyaç yüzündendir. İhtiyaçlarının ne olduğunu öğrendikten sonra, işlerin çok daha kolay hale geldiğini görebilirsiniz. Onları desteklemekten elde ettiğiniz başarı duygusu, bir gün geçmişte hissettiğiniz herhangi bir saç çekme stresinden daha ağır basacaktır.
SEBİHA ÜNAL HAKKINDA: Doç. Dr. Sebiha Ünal (Devrim), Psikolog, otizm- ve ilişki uzmanıdır, Türkiye ve Avrupa’da otizmle ilgili araştırma ve farklı çalışmalarda bulundu ve su an bulunmakta. Şu an Hollanda, Belçika ve Türkiye’de kendi Otizm Uzmanlık Merkezleri ve Otizm Akademisi’nde (AECSU-AASU) tedavi ve eğitim veriyor. Kendi yaptığı bilimsel araştırmalar ve çalışmalar sonucunda pozitif bakış açısının otizmli kişilerde ne kadar güzel sonuçlar getirdiğini gördü ve bu yüzden uzmanlık alanını pozitif psikoloji ile geliştirdi ve kendi geliştirdiği yöntem olan Pozitif Zihin Yöntemi (PZY) ile Türkiye, Hollanda ve Belçika’da da bulunan Otizm Uzmanlık Merkezlerinde şimdiye kadar 600 üzerinde otizm uzmanı yetiştirdi, yetenekleri vurgulamanın ve bunlara yönelmenin otizmin zayıf yönlerinden daha da önemli olduğunu düşünüyor.
Daha fazla bilgi ve iletişim için:
info@autismexpertisecenter.com
www.autismexpertisecenter.com