Nörogelişimsel bir farklılıkla kendini göstermeye başlayan Otizm Sprektrum Bozukluğu aslında nedir? Belirtileri nelerdir?
Uzmanlar son on yılda konulan otizm teşhislerinin sekiz kat daha fazla olması sebebiyle, bu alandaki araştırmalarını geniş kapsamlı hale getirdiler. Sonuçlar ise otizmi tek bir nedene dayalı gelişen bir hastalık olarak nitelendirmiyor. Nörolojik nedenlerden kaynaklandığı sanılan bu rahatsızlığın tanısını alan bireylerde, beyindeki anormal elektrik hareketlere bağlı olarak, çeşitli istemsiz hareketler görülebilir.
Hayat boyu devam eden bir hastalık olan otizm, iletişimi ve etkileşimi engelleyerek sosyalleşme konusunda zorluklar yaşatır. Kalıtsal bir hastalık olarak otizm nasıl anlaşılır? Otizm belirtileri yinelenen davranışlar şeklinde ortaya çıkar ve çocuğun başkalarıyla göz teması kurmaması, adına karşı duyarlı olmaması, ismiyle seslenildiğinde bakmaması, dil gelişiminde gecikme, konuşmada tekrarlanan kelimelerin sıklığı, sallanması, yapılan değişikliklere karşı gösterilen aşırı tepkiler, oyuncaklarla oynayamama, akranlarının oynadığı oyunlara ilgi göstermeme, gözlerin bir şeye takılı kalması, bazı eşyaları sıraya dizmek gibi belirtiler gösterir. Otizm tanısı alan çocukların çoğunda aynı zamanda öğrenme güçlüğü ve zeka geriliği de görülebilir.
Peki, bu hastalık nasıl ortaya çıkıyor? Sadece genetik faktörler değil, aynı zamanda çevresel faktörler de hastalığın ortaya çıkmasında büyük rol oynuyor. Hamilelik öncesinde annedeki duygusal karmaşa, korku ve kaygı gibi ruhsal sorunlar otizm hastalığının ortaya çıkmasını tetikleyebiliyor. Aynı zamanda doğum sonrasında da bebek ihmal ediliyor ve ihtiyaçlarına karşılık verilmiyorsa, yaşanılacak olan duygusal travma bebekte otizmi tetikleyebiliyor.
Bazı sağlık sorunları da otizmle ilişkilendirilmektedir. Örneğin, kas ve genetik hastalıklarına sahip olarak doğan çocuklarda otizme daha sık rastlanmıştır.
Bahsedilen belirtiler gözlemlendiğinde mutlaka bir uzmana danışılmalıdır. Çünkü otizmin tedavisindeki en büyük başarı erken teşhisle elde edilir. Belirtiler çocuktan çocuğa farklılıklar gösterdiği için, uygulanan tedavi çeşitleri her çocuğa göre farklı düzenlenebilir. Erken tanı ve doğru bir eğitim yöntemiyle çocuğun geliştirilen iletişimsel, sosyal ve davranışsal becerileri onlara hayata katılmada büyük destek sağlar.
Kesin bir tedavi şekli olmamasına rağmen, erken tanı ve teşhis bu rahatsızlığı yaşayan çocukların hayatında önemli bir fark yaratabilir.
Bu süreçte aileler de çocuklarının sorunlu davranışlarını nasıl yönetmesi gerektiğini öğrenebilirler. Oyun oynarken onların sosyal gelişimini nasıl destekleyeceklerini ve iletişime nasıl girebileceklerini öğrenmeleri de çok önemlidir. Böylelikle çocuklarının gelişebilmesi için en iyi ortamı sağlayarak destek sunabilirler.
